Αρχική / Το πρόγραμμα / Δραστηριότητες / Πρώτα βήματα: πολλές ιδέες και ακόμα περισσότερες ερωτήσεις
05.10.2019-15.11.2019
14.11.2019
12-19.12.2019
14-16.02.2020
17.03.2020
09.03.2020-19.05.2020
26 Σεπτεμβρίου και 10 Οκτωβρίου 2019 πρώτα βήματα: πολλές ιδέες και ακόμα περισσότερες ερωτήσεις
Μαζί με τον δρα Νικόλα Αποστολόπουλο, ομότιμο καθηγητή στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και διευθυντή του προγράμματος «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» (Memories of the Occupation in Greece, MOG), επιχειρούμε τα πρώτα μας βήματα. Στις 26 Σεπτεμβρίου και στις 10 Οκτωβρίου 2019, πραγματοποιήθηκαν στη ΓΣΑ δύο εντατικά σεμινάρια με τη συμμετοχή δεκατριών μαθητριών και μαθητών του Ομίλου Ιστορίας και με συντονιστή τον δρα Νικόλα Αποστολόπουλο.
✎ Ρεγγίνα Βίζινγκερ
Κάθε αρχή και δύσκολη ...
Αρχικός στόχος της ομάδας εργασίας ήταν να τεθούν οι πρώτες κατευθυντήριες γραμμές και να οριστούν με ακρίβεια οι βασικοί θεματικοί άξονες του προγράμματός μας.
Μέσα από στοχευμένες ερωτήσεις, ο κύριος Αποστολόπουλος καθοδήγησε τους μαθητές και τις μαθήτριες που είχαν χωριστεί σε μικρές ομάδες και τους παρότρυνε να αναλογιστούν και να συγκεκριμενοποιήσουν τις πολυποίκιλες πτυχές του προγράμματος, με βάση το ερώτημα σε ποια σημεία είναι σκόπιμο να εστιάσει η μαθητική ομάδα και ποια θεματικά πεδία θα αναδειχθούν από τις εργασίες της.
Πηγή: Εργαστήρι με τον κύριο Νικόλα Αποστολόπουλο στη ΓΣΑ, Σεπτέμβριος 2019, φωτογραφικό αρχείο «Η ΓΣΑ θυμάται»
Επίσης, η ομάδα συζήτησε με τον κύριο Αποστολόπουλο τον τρόπο της διαδικτυακής παρουσίασης του περιεχομένου και των θεματικών ενοτήτων, καθώς και σε τι είδους κοινό απευθύνεται μια τέτοια ιστοσελίδα. Ένα άλλο ερώτημα που απασχόλησε τις μαθήτριες και τους μαθητές της ομάδας ήταν σε ποιον βαθμό οφείλουμε ή δικαιούμαστε να προσεγγίσουμε με κριτικό βλέμμα το αρχειακό υλικό και τις μαρτυρίες των μαθητών και των εκπαιδευτικών της κατοχικής περιόδου. Έχουμε το δικαίωμα να κρίνουμε τους νεαρούς μαθητές που φοιτούσαν εκείνη την εποχή στη ΓΣΑ; Ποια αντικειμενικά και ιστορικά τεκμηριωμένα συμπεράσματα μπορούμε να αντλήσουμε από τα καταγεγραμμένα γεγονότα και τις μαρτυρίες των μαθητριών και μαθητών της εποχής; Η επιβεβλημένη ανάγκη της κριτικής αναμέτρησης με το παρελθόν σε συνδυασμό με το ζήτημα της ιστορικής ουδετερότητας κατέλαβαν μεγάλο μέρος μιας συζήτησης με αντιμαχόμενες απόψεις. Τη συζήτηση συντόνισε ο κύριος Αποστολόπουλος, ο οποίος μοιράστηκε με τις μαθήτριες και τους μαθητές τις ιδέες του και τους έδωσε τροφή για σκέψη.
Πηγή: Εργαστήρι με τον κύριο Νικόλα Αποστολόπουλο στη ΓΣΑ, Σεπτέμβριος 2019, φωτογραφικό αρχείο «Η ΓΣΑ θυμάται»
Πρώτοι βασικοί άξονες και στόχοι του προγράμματος
Η ομάδα εργασίας κατέληξε στο συμπέρασμα να επικεντρωθεί θεματικά στη διερεύνηση της ιστορίας της ΓΣΑ υπό γερμανική κατοχή κατά την περίοδο 1941-1944, με τις προσωπικές εμπειρίες των μαθητριών και μαθητών της εποχής να αποτελούν κεντρικό στοιχείο της έρευνας. Παράλληλα, έκρινε σκόπιμο να αντιπαραβάλει και να συγκρίνει τη σχολική καθημερινότητα της ΓΣΑ με την καθημερινότητα των νέων στην κατεχόμενη Ελλάδα, εξετάζοντας και αποτυπώνοντας τα κίνητρα και τις πεποιθήσεις των μαθητών και εκπαιδευτικών στο συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο. Τέλος, κρίθηκε σκόπιμο να παρουσιαστούν με κριτική διάθεση οι προσωπικότητες των μαθητών και των εκπαιδευτικών μέσα από κείμενα δημιουργικής γραφής.
Πηγή: Εργαστήρι με τον κύριο Νικόλα Αποστολόπουλο στη ΓΣΑ, Σεπτέμβριος 2019, φωτογραφικό αρχείο «Η ΓΣΑ θυμάται»
Από τη συζήτηση αναδείχθηκαν οι εξής βασικοί άξονες: Στο πλαίσιο της έρευνάς της, η ομάδα εργασίας κλήθηκε να εξετάσει την επίδραση της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας στη μαθητική κοινότητα της ΓΣΑ, προκειμένου να σχηματίσει σαφή εικόνα για τη λειτουργία του σχολείου υπό το ναζιστικό καθεστώς, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη έμφαση στις προσωπικές εμπειρίες των καθηγητών της εποχής, σε ιστορικά γεγονότα, βιογραφίες και πορτρέτα. Ο κύριος Αποστολόπουλος προέτρεψε τα μέλη της ομάδας να προσεγγίσουν το θέμα με τόλμη και δίψα για γνώση, υιοθετώντας τις αρχές της ερευνητικής δημοσιογραφίας, με άλλα λόγια, να εξετάσουν, να διερευνήσουν και να αξιολογήσουν τις ιστορικές παραμέτρους, χωρίς να περιοριστούν στο υλικό του ίδιου του σχολικού αρχείου.
Η ομάδα αντάλλαξε, επίσης, απόψεις με τον κύριο Αποστολόπουλο σχετικά με την ψηφιακή παρουσίαση του περιεχομένου και των θεματικών ενοτήτων. Συμφωνήθηκε να χρησιμοποιηθούν επιλεγμένα σύντομα κείμενα με ξεκάθαρο μήνυμα, κρίνοντας ότι ο διαδραστικός χαρακτήρας που θα προκύψει από τη σύνδεση των κειμένων με συνεντεύξεις, φωτογραφίες και χρονικούς πίνακες θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας ζωντανής και εύχρηστης ιστοσελίδας. Η εύκολη πλοήγηση θα επιτευχθεί μέσα από την απλή και λειτουργική δομή της ιστοσελίδας, με βασικές κατηγορίες και υποκατηγορίες, κατατοπιστικό μενού και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, που θα δίνει μια σαφή εικόνα της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου. Για τον σχεδιασμό του ιστοτόπου, κρίθηκε σκόπιμη η απλότητα και η ευκολία στην πλοήγηση. Τέλος, ο κύριος Αποστολόπουλος παρότρυνε τη σχολική ομάδα να αναμετρηθεί με τις προκλήσεις του εγχειρήματος και να επικεντρωθεί σε αυτές, δεδομένου ότι η ενασχόληση με το σχολικό αρχείο αποτελεί κεντρική επιδίωξη του προγράμματος.
Ευχαριστούμε τον κύριο Αποστολόπουλο για την πολύτιμη συνεισφορά του στη διαμόρφωση του περιεχομένου και στην υποστήριξη του πρότζεκτ μας.