Αξιότιμε κύριε Γκρόιλιχ

Σας στέλνουμε αυτό το γράμμα, επειδή έχουμε πολλές και διάφορες ερωτήσεις.
Πρώτα απ’ όλα, θα θέλαμε να μάθουμε πώς βιώσατε τον πόλεμο. Είναι πράγματι συγκλονιστικό να διαβάζουμε ότι στα χρόνια του πολέμου βρεθήκατε σε τόσες χώρες, όπως η Πολωνία, η Γαλλία και η Ουγγαρία. Θα ξεχωρίζατε από εκείνη την εποχή κάποιο βίωμα που επηρέασε βαθιά τη ζωή σας;

Δεν σας κρύβουμε ότι παραξενευτήκαμε μαθαίνοντας ότι κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών ταξιδεύατε από την Ελλάδα στη Γερμανία, για να επισκεφθείτε την οικογένειά σας και κατόπιν επιστρέφατε ξανά στην Ελλάδα, με τον πόλεμο να μαίνεται σε όλη την Ευρώπη. Βλέπετε, μας φαίνεται αδιανόητο να ταξιδεύει κανείς εν μέσω του πολέμου. Επίσης, σε κάποιο σημείο γράφετε ότι η οικογένειά σας στο Μπρέσλαου διέτρεχε θανάσιμο κίνδυνο από τις σφοδρές αεροπορικές επιδρομές, πράγμα που μας έβαλε σε μεγάλες σκέψεις, προπάντων το γεγονός ότι αναφέρετε ακροθιγώς ένα τέτοιο συμβάν σε μια δευτερεύουσα πρόταση. Αναρωτιόμαστε αν ο κόσμος είχε συνηθίσει να δέχεται τον πόλεμο με απάθεια, λες και ήταν κομμάτι της καθημερινότητας. Δεν ζούσατε καθημερινά με την απειλή και την αγωνία του θανάτου; Δεν σας ένοιαζε ότι εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώνονταν κάθε μέρα στο μέτωπο;

Μας απασχολεί, όμως, και μια άλλη ερώτηση: Γιατί θελήσατε να εργαστείτε ως καθηγητής στη Γερμανική Σχολή Αθηνών; Υπήρχε συγκεκριμένος λόγος γι’ αυτή την απόφαση; Δεν φαντάζεστε πόσο απορούμε, βλέποντας να μη χαραμίζετε ούτε μια λέξη για την ασύλληπτη κοινωνική και οικονομική κρίση που υπέστη ο ελληνικός λαός από τη στυγνή γερμανική κατοχή. Δεν έτυχε να δείτε ποτέ τα αποστεωμένα πρόσωπα των κατοίκων της Αθήνας, τις ουρές που σχημάτιζαν οι απελπισμένοι στα λαϊκά συσσίτια, τους νεκρούς από την πείνα στους δρόμους της πόλης;

Προσπαθήσατε ποτέ να βοηθήσετε τους ανθρώπους που υποφέρουν; Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό η σκέψη ότι οι Γερμανοί κατακτητές ήταν υπεύθυνοι για την εξαθλίωση και τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων;

Μακάρι να είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε μαζί σας. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ζούμε σε μια τελείως διαφορετική εποχή. Σας γνωρίσαμε μόνο μέσα από τις επιστολές σας και την έρευνα στο αρχείο του σχολείου μας. Επόμενο είναι να έχουμε σχηματίσει μια μάλλον παραμορφωμένη και αντιφατική εικόνα για τον χαρακτήρα σας. Από τη μια αναγνωρίζουμε στο πρόσωπό σας τον καλό οικογενειάρχη, τον στοργικό πατέρα που νοιάζεται για τα παιδιά του και είναι πρόθυμος να ξενιτευτεί και να θυσιαστεί για τους δικούς του, όπως αναγνωρίζουμε και τον καθηγητή που συναναστρέφεται καθημερινά νέους ανθρώπους. Από την άλλη, όμως, βλέπουμε τον στρατιώτη που πολέμησε κάμποσα χρόνια στο μέτωπο, με ακλόνητη πίστη σε μια ιδεολογία, που μας φαίνεται πέρα για πέρα απάνθρωπη.

Με εκτίμηση,

Τα μέλη της ομάδας μας