Οι ρίζες της εθνικοσοσιαλιστικής διαπαιδαγώγησης εντοπίζονται στον 19ο αιώνα. Στο έργο των Γερμανών θεωρητικών του αντισημιτισμού, όπως ο Paul Anton de Lagarde (1827-1891) και ο August Julius Langbehn (1851-1907), διατυπώνεται η αναγκαιότητα για την ανάδειξη ενός ηγέτη (Φύρερ), ο οποίος θα αναλάβει να βάλει τέλος σε όλες τις εσωτερικές διενέξεις και να ενώσει το γερμανικό έθνος. Ήδη από εκείνη την εποχή, η ιδέα μιας «καθαρής» και πειθαρχημένης Γερμανίας απηχούσε το όραμα για τη δημιουργία ενός έθνους, με την ιερή αποστολή να αναδειχθεί σε μοναδική παγκόσμια υπερδύναμη. Μετά την ήττα των Γερμανών στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, οι ιδέες αυτές υιοθετήθηκαν κατά κύριο λόγο από ανθρώπους που είχαν χάσει τις ρίζες και την πατρίδα τους, καθώς και από πολιτικούς καιροσκόπους. Πάνω στις ίδιες ιδέες πάτησε και ο Χίτλερ, όταν το 1924, κατά την παραμονή του στη φυλακή του Λάντσμπεργκ, διατύπωσε τις βασικές αρχές της εθνικοσοσιαλιστικής «διδασκαλίας» του. Στο βιβλίο του Mein Kampf (Ο αγών μου), αποκρυσταλλώνονται και οι θέσεις του για τη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας, οι οποίες υπηρετήθηκαν αργότερα με δογματική προσήλωση από το ναζιστικό καθεστώς. Στο εθνοφυλετικό (völkisch) κράτος του Χίτλερ, η «διάπλαση ενός υγιέστατου σώματος» είχε μεγαλύτερη αξία από την «εμφύτευση στείρων γνώσεων». Σύμφωνα με τον Χίτλερ, η ενίσχυση μιας σειράς από αρετές, όπως η αποφασιστικότητα και η βούληση, η πειθαρχία και η τόλμη, το επιθετικό φρόνημα, η σκληραγώγηση και η αντοχή ήταν για την εθνοφυλετική κοινότητα πιο σημαντική από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που παράγει «καχεκτικούς διανοούμενους». Η σχολαστική εκγύμναση του σώματος είχε σκοπό «να ενισχύσει στους νεαρούς συντρόφους του έθνους μας την πεποίθηση ότι είναι ανώτεροι από τους άλλους». Το συνολικό πρόγραμμα του Χίτλερ για τη διαπαιδαγώγηση και την εκπαίδευση των νέων ήταν δομημένο έτσι ώστε «να σφυρηλατήσει στην καρδιά και στο μυαλό της νεολαίας το αίσθημα και το φρόνημα της φυλετικής συνοχής». Στηριγμένο σε αντιπαιδαγωγικές βάσεις, το ναζιστικό κράτος υλοποίησε με υπομονή και μεθοδικότητα το πρόγραμμα διαπαιδαγώγησης των νέων. Μετά την κατάληψη της εξουσίας (Machtergreifung), οι εθνικοσοσιαλιστές εγκαθίδρυσαν ένα καθεστώς ποδηγέτησης των νέων, με πρωταρχικό στόχο τη σωματική και ψυχική προπαρασκευή της νεολαίας για τον πόλεμο, τον οποίο προπαγάνδιζαν ως «αγώνα για την αυτοδιάθεση του γερμανικού έθνους». Για τον ίδιο λόγο, δεν έδιναν ιδιαίτερο βάρος στο περιεχόμενο του σχολικού προγράμματος διδασκαλίας όσο σε αρετές, όπως η πίστη και η αυτοθυσία για την πατρίδα, φροντίζοντας να καλλιεργούν στις νέες γενιές του γερμανικού λαού την προθυμία να θυσιάσουν την ίδια τους τη ζωή για «για τον Φύρερ και το έθνος».