LOGO2

Αρχική / Η ιστορία συγκινεί / 17 χρόνια μαθητικές συναντήσεις / 14 Φεβρουαρίου 2020 Πού τελειώνει η ενοχή, που αρχίζει η συμφιλίωση;

14 Φεβρουαρίου 2020

Πού τελειώνει η ενοχή, που αρχίζει η συμφιλίωση;

TIMELINE_1
Video abspielen

Ενοχή, ευθύνη και επανορθώσεις – ένα ταξίδι σε χώρους ιστορικής μνήμης από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα. Ακολουθεί μια παρουσίαση της Ηλέκτρας για τη μαθητική συνάντηση τον Φεβρουάριο του 2020.

✎  Ηλέκτρα Μαυρίδη

Χώροι ιστορικής μνήμης από τη γερμανική κατοχή στην Αθήνα (1941-1944) Το Σκοπευτήριο της Καισαριανής

Η Κυριακή, 16 Φεβρουαρίου 2020, ήταν η τρίτη μέρα της συνάντησης με τις μαθήτριες και τους μαθητές του Λυκείου Διστόμου. Το πρόγραμμα εκείνης της μέρας περιλάμβανε επισκέψεις σε χώρους ιστορικής μνήμης από τη γερμανική κατοχή στην Αθήνα. Αφού συναντηθήκαμε στην πλατεία Συντάγματος, πήραμε το λεωφορείο για το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, τον πρώτο σταθμό της εκπαιδευτικής εκδρομής μας. Στα χρόνια της Κατοχής, οι Γερμανοί κατακτητές χρησιμοποιούσαν το Σκοπευτήριο για ομαδικές εκτελέσεις.

Μαθητική συνάντηση ΓΣΑ και Λυκείου Διστόμου, 2020

Την Πρωτομαγιά του 1944 εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής διακόσιοι πολιτικοί κρατούμενοι από το διαβόητο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Το νεότερο σε ηλικία θύμα των πολυάριθμων ομαδικών εκτελέσεων στην Καισαριανή ήταν ο δεκατετράχρονος μαθητής και αγωνιστής Αντρέας Λυκουρίνος. Επειδή το Μουσείο ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης ήταν κλειστό, αποτίσαμε φόρο τιμής στο μνημείο για τα θύματα της ναζιστικής βίας και διαβάσαμε ένα απόσπασμα από τη μαρτυρία της Ελένης Γεωργαντά-Σαββατιανού. Η τότε εικοσάχρονη αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης ήταν κρατούμενη στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της μεταφοράς των κρατουμένων στον τόπο εκτέλεσης. Τα λόγια της μεταφέρουν τον τρόμο και τη φρίκη της στυγερής γερμανικής κατοχής.

Συνάντηση μαθητών ΓΣΑ και ΓΕΛ Διστόμου, 2020

Το μνημείο για τα θύματα της Γκεστάπο στην οδό Μέρλιν

Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε έναν άλλο χώρο ιστορικής μνήμης στην καρδιά της Αθήνας: το πρώην αρχηγείο της Γκεστάπο, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της ναζιστικής τρομοκρατίας. Στον σημερινό εμπορικό δρόμο με τις πολύχρωμες βιτρίνες, ένα λιτό μνημείο που περνά μάλλον απαρατήρητο θυμίζει ότι εδώ μαρτύρησαν κάποτε χιλιάδες Έλληνες πατριώτες. Όπως στην Καισαριανή, έτσι και εδώ ήταν αδύνατον να μη νιώσουμε την τραγικότητα που αποπνέει ο χώρος. Συγκλονισμένοι ακούσαμε τη μαρτυρία του τότε δεκαεξάχρονου μαθητή Λουκά Κόκκινου, ο οποίος υποβλήθηκε σε φριχτά βασανιστήρια στο κολαστήριο της οδού Μέρλιν.

Μαθητική συνάντηση ΓΣΑ και Λυκείου Διστόμου, 2020

Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκαναν οι δύο σιδερένιες πόρτες που χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του μνημείου. Η μία προέρχεται από τα κρατητήρια στην οδό Κοραή, η άλλη από το κολαστήριο της οδού Μέρλιν. «Πίσω από αυτή την πόρτα φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και πέθαναν ελεύθεροι άνθρωποι». Η επιγραφή μάς έκανε να ανατριχιάσουμε. Κανένας από εμάς δεν ήξερε τι να σκεφτεί. Αν και ήταν αδύνατον να φανταστούμε πόσο υπέφεραν αυτοί οι άνθρωποι, νιώσαμε ταυτόχρονα επιτακτική την ανάγκη για απόδοση δικαιοσύνης και επανορθώσεις. Πώς και με ποιον τρόπο; Με αυτά τα ερωτήματα ασχοληθήκαμε καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Τιμωρήθηκαν οι θύτες; Έχει επανορθώσει η Γερμανία για τα αποτρόπαια εγκλήματα που διέπραξε επί ελληνικού εδάφους; Και, αν ναι, πότε και με ποιον τρόπο; Ή μήπως αρνείται να εκπληρώσει την υποχρέωση που έχει απέναντι στον ελληνικό λαό; Στη συζήτηση που ακολούθησε στους χώρους του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών ασχοληθήκαμε με το θέμα της γερμανικής ενοχής και των πολεμικών αποζημιώσεων προς την Ελλάδα, καθώς και με τον προγραμματισμό της επόμενης μαθητικής συνάντησης τον Απρίλιο στο Δίστομο.

Προσμένοντας την προσεχή συνάντηση στο Δίστομο

Μαθητική συνάντηση ΓΣΑ και Λυκείου Διστόμου, 2020

Ύστερα από τρεις συναρπαστικές μέρες, έφτασε δυστυχώς η στιγμή να αποχαιρετήσουμε τους φίλους και τις φίλες μας από το Δίστομο. Παρά τη συγκίνηση που μας πλημμύρισε τη δύσκολη ώρα του αποχαιρετισμού, χαιρόμασταν στη σκέψη ότι θα ξανασυναντηθούμε σε δύο μήνες. Εκείνο το κυριακάτικο απόγευμα κανείς δεν υποψιαζόταν ότι μια πανδημία θα ερχόταν να μας χαλάσει τα σχέδια…

Γερμανική Σχολή Αθηνών

Δημοκρίτου 6 & Γερμανικής Σχολής Αθηνών

151 23 Μαρούσι

Τηλεφωνικό κέντρο: (+30) 210 6199260-5,

νέο τηλεφωνικό κέντρο (+30) 211 7774500

Φαξ: (+30) 210 619 9267

E-Mail: sekretariat@dsathen.gr