Home / Interviews / Herr Mavridis, ehem. Schüler 1942
Herr Vassilis Mavridis, ehem. Schüler 1942
Interview
Datum: 27. September 2019 / Beginn – Ende: 11.00 Uhr – 12.30 Uhr / Ort: Atrium DSA
Interviewerinnen: Ilektra Mavridi, Aliki Portosalte
Fragen: Ilektra Mavridi, Aliki Portosalte
Kamera: Jannis Tolias, Alexis Tsakalakos
Regisseurin: Evangelakou Katherina / Technische Unterstützung: Johannes B. Müller
Untertitel, Montage: Spyros Gerousis / Transkript: Efi Houliara, Elena Koumentakou
Übersetzung: Katharina Strutynski, Panagiotis Chondras / Lektorat: Marianne Danner, Dr., Elena Koumentakou
DSA, Projektleiterin: Regina Wiesinger / DSA, Projektbegleitung: Elena Koumentakou / Projektbegleitung: Katharina Strutynski
Alumni DSA, Generalsekretär, Kontakt zu ehemaligen SchülerInnen der DSA: Kostas Galanis
| Βασίλης Μαυρίδης: Σώπα, παιδί μου, τίποτα. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Είμαστε εδώ, για να ακούσουμε τις δικές σας εμπειρίες. Ας ταξιδέψουμε για αρχή στα παιδικά σας χρόνια, πίσω, όταν γεννηθήκατε. Πού και πότε γεννηθήκατε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Γεννήθηκα το 1928 στη Θεσσαλονίκη. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Η οικογένεια σας ήταν πολυμελής; Έχετε αδέλφια; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Έχω μόνο έναν αδελφό. Είχα∙ γιατί έχει πεθάνει. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Οι σχέσεις σας με τον αδελφό σας; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Πολύ καλές. Εκείνος έκανε Abitur εδώ. Στη Γερμανική Σχολή. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Οπότε είχατε μια σχέση οικογενειακώς με την Γερμανική Σχολή Αθηνών; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, ο πατέρας μου αποφάσισε ότι η Γερμανική Σχολή είναι η καταλληλότερη για εμάς, και μας έστειλε. Ο αδελφός μου ήταν τρία χρόνια πιο μεγάλος από εμένα, αλλά εγώ πήγα… στη Γερμανική Σχολή… στο Γυμνάσιο πήγε αυτός. Εγώ πήγα στο Γυμνάσιο, αλλά τότε άλλαξε και είχε γίνει οκτατάξιο το Γυμνάσιο και τετρατάξιο το Δημοτικό. Αλλά αυτά ήταν λίγα χρόνια, και μέσα σε αυτά τα χρόνια έπεσα και εγώ και πήγα το ’38 στο γερμανικό σχολείο. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Και τα χρόνια του Δημοτικού σε ποιο σχολείο τα περάσετε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Στου Κασίμη, στην Κυψέλη. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Μας είπατε ότι οι γονείς σας -κατά κύριο λόγο- αποφάσισαν να σας στείλουν εσάς και τον αδελφό σας στη Γερμανική Σχολή Αθηνών. Εσείς; Ποια ήταν η άποψη σας για αυτήν την απόφαση; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κοιτάξτε, όταν είσαι δέκα (10) χρόνων δεν μπορείς να έχεις απόψεις. Να είμαστε καθαροί. Εγώ είμαι άνθρωπος που έχω απόψεις. Tις βάζω, τσακώνομαι, δεν υπάρχει θέμα, αλλά δέκα (10) χρόνων, μην περιμένετε για απόψεις. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Γνωρίζατε ήδη τη γερμανική γλώσσα, πριν έρθετε στο σχολείο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ένα διάστημα είχαμε την Πουλχερία. Η Πουλχερία πρέπει να ήτανε. Κάναμε διακοπές στην Αγία Παρασκευή, και ερχόταν και μας έκανε ιδιαίτερα μαθήματα. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Άρα, παρακολουθήσατε κάποιο πρόγραμμα εκμάθησης; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, ναι, δεν ήταν άγνωστη σε έμενα η γερμανική γλώσσα, όταν ήρθα στη Γερμανική. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Στο Γυμνάσιο, ένα από τα (προσωπικά) αγαπημένα μας κείμενα ήταν η «Νέα Παιδαγωγική» του Νίκου Καζαντζάκη, όπου ο μικρός Νικόλας περιγράφει την πρώτη του μέρα στο σχολείο. Εσείς, θυμάστε την πρώτη σας μέρα στη Γερμανική Σχολή; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Καθόλου; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν την θυμάμαι. Την πρώτη μέρα δεν τη θυμάμαι. Η τάξη μου ήτανε… ξέρετε το κτήριο της τότε Γερμανικής Σχολής; |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ναι. Τότε ήταν στην Αραχώβης. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι. Στην Αραχώβης, αλλά ήταν όχι στο κτήριο της Αραχώβης. Στο πίσω κτήριο, στο ημιυπόγειο. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ας πάμε όντως λίγο στο παλιό το κτήριο, να μιλήσουμε για αυτό. Θέλετε να μας περιγράψετε μια σχολική τάξη της εποχής εκείνης; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν νομίζω ότι διέφερε από άλλες, γιατί πήγα και σε άλλα σχολεία αργότερα. Μπορούμε να τα πούμε αυτά αργότερα. Δεν ήταν κάτι διαφορετικό οι τάξεις. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Τι φοράγανε τα παιδιά τότε; Δεν μπορεί να ήταν το ίδιο. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τα ρούχα τους (γέλια), κοντά παντελονάκια είχαμε εμείς. Και τώρα φοράνε κοντά παντελονάκια (δείχνει). Αλλά τότε ήταν αλλιώς τα πράγματα. Εγώ κάποτε, το ‘43, ζήτησα να πάω αντάρτης και μου λένε «με κοντά παντελονάκια δεν παίρνουμε». Λοιπόν, για τα κοντά παντελονάκια, γιατί βλέπω και άλλους να τα φοράνε. Τι άλλα; Είχαμε αυτά που είχανε… Δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει πολύ το τι φορούσανε τα παιδιά. Δεν το θυμάμαι. Ποδιά δεν την πρόλαβα, ούτε μας είχε έρθει ποτέ να φοράμε ως μαθητές ποδιά. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Μέσα στην τσάντα τι βάζατε τότε; Τώρα έχουν κινητά… |
| Βασίλης Μαυρίδης: ΚΙΝΗΤΑ; (γελάει) |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Τι είχατε; Είχατε τσάντες καταρχάς; |
| Βασίλης Μαυρίδης: (Θόρυβοι) Κινητά τότε δεν υπήρχανε. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Στην τσάντα σας τι είχατε μέσα; Κάθε πρωί που ξεκινούσατε για το σχολείο τι βάζατε στην τσάντα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τα βιβλία, τα τετράδια που χρειαζόμασταν, τίποτα παρά πάνω. Αλλα πράγματα δεν είχαμε να βάλουμε. Να φάμε κάτι, σπάνια. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Μας είπατε τώρα και για το φαγητό, και θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε∙ σε σχέση με τον σκληρό χειμώνα του 1941/42 και τον μεγάλο λιμό στην Αθήνα… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, ναι, ναι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Το σχολείο, οργάνωνε συσσίτιο για τους μαθητές; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν ξέρω εγώ, εάν το οργάνωνε. Δεν ξέρω ποιος το οργάνωνε, αλλα υπήρχαν. Πάντοτε παίρναμε και την καραβάνα για το συσσίτιο. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Οπότε το σχολείο σάς έδινε κάποια πράγματα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: ΝΑΙ, ναι. Δεν το θυμάμαι ειδικά, αλλα θυμάμαι ότι έπαιρνα την καραβάνα μου. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Και αυτό αρκετό είναι∙ εννοείται. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Γνωρίζουμε ότι το 1939 δημιουργήθηκε ένα καταφύγιο στον χώρο του σχολείου. Το θυμάστε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, αυτό δε το θυμάμαι εγώ, το καταφύγιο. Καταφύγιο στον χώρο του σχολείου, δεν το θυμάμαι. Τουλάχιστον δεν πήγα ποτέ σε αυτό το καταφύγιο. Δεν το θυμάμαι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Άρα, δεν έτυχε ποτέ να το χρησιμοποιήσετε. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, όχι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Το σχολείο είχε από το 1928 και μια αίθουσα τελετών και γυμναστικής. Σε αυτή την αίθουσα τελετών, τι γιορτές γιορτάζατε; Τις γερμανικές; Τις ελληνικές; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Η Turnhalle∙ δεν υπήρχε αίθουσα τελετών. Ήταν η Τurnhalle, όπου εκεί γινόντουσαν άλλες παραστάσεις ή οτιδήποτε κάνει ένα σχολείο. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Και τις γιορτές; Γιορτάζατε ελληνικές και γερμανικές επετείους; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. Δεν μπορούσαν άλλωστε ήταν και πόλεμος και δεν ήταν τόσο εύκολο. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Τέλεια. Ας προχωρήσουμε, λοιπόν, στο δυναμικό του σχολείου, στους ανθρώπους του. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Θα μιλήσουμε και για μαθητές και για δασκάλους και για γονείς. Ας ξεκινήσουμε με τους μαθητές πρώτα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Μάλιστα. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ήσασταν και εσείς μαθητής, στην κοινότητα και σας είναι γνωστοί. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Μάλιστα. Βεβαίως. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Η πλειονότητα των μαθητών ήταν Έλληνες ή Γερμανοί; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Καταρχήν χωριζόντουσαν οι τάξεις σε A’ και B’. Η Β’ ήταν αυτοί που μπορούσαν μαζί με Γερμανούς να παρακολουθούν μαθήματα. Και αυτά που γινόντανε στη γερμανική γλώσσα. Α’ βεβαίως για αυτά τα μαθήματα στην ελληνική γλώσσα. Δηλαδή, ανάλογα με το πόσο καλά ξέρεις γερμανικά ήσουνα στην Α’ ή στη B’. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Πολύ ωραία. Οι παρέες που δημιουργούνταν πχ στο Β’, που ήτανε μεικτές οι τάξεις… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν είχαμε πάρα πολύ στενές σχέσεις, οι Έλληνες με τους Γερμανούς συμμαθητές. Τους ξέραμε, τα υπόλοιπα… Το 1938, όταν έγινε ο πόλεμος, ο συμμαθητής μου, o Bρέντε του έβαλα ένα στοίχημα ότι θα χάσουν οι Γερμανοί. Δεν μου το πλήρωσε! (γέλια) |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ωραία. Πολιτικές συζητήσεις ανάμεσα στους συμμαθητές υπήρχανε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ποτέ; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν θυμάμαι να υπήρχαν πολιτικές συζητήσεις. Δηλαδή, πολιτικοποιημένοι λίγο πολύ ήμασταν όλοι. Εγώ ίσως περισσότερο από τους άλλους. Αλλά, δεν ήτανε πολλοί. Ήταν η εποχή… δεν υπήρχαν πολλές πολιτικές συζητήσεις. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Και ούτε συγκρούσεις φαντάζομαι. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, όχι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Τέλεια. Αντιμετωπίσατε ποτέ εσείς ως μαθητής ή κάποιος συμμαθητής σας, κάποια ιδιαίτερη συμπεριφορά, που σας έκανε να αισθανθείτε άσχημα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: (μορφάζει) |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ίσως και λόγω εθνικότητας; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, λόγω εθνικότητας όχι. Δηλαδή, υπήρχε ο καθηγητής ο Siegmund. Εγώ ποτέ δεν ήμουν ένας ήσυχος άνθρωπος. Και εκεί που καθόμουν…μου έλεγε «Στη γωνία». Εεε, πήγαινα στη γωνία. Μετά στο τέλος μου έλεγε «Βασίλη, du kennst deinen Platz». Σηκωνόμουνα και πήγαινα στη γωνία. Λοιπόν, εε να σας πω ένα άλλο, δεν ξέρω αν αυτά σας ενδιαφέρουνε. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ναι, εννοείται, μιλήστε μας∙ μας ενδιαφέρουνε όλες οι ιστορίες. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κάποτε ήμασταν στη Physiksaal, που είναι αμφιθέατρο. Και είχαμε πάλι τον Siegmund κάτω. Εγώ κάτι έκανα πάλι ως συνήθως (δείχνει με το δάχτυλο) kαι μου λέει “komm mal her”. Εγώ κάνω τον χαζό, πως δεν το καταλαβαίνω. Κάνει δεύτερη, τρίτη φορά, μπροστά μου ήταν ο Brumaier. Σηκώνεται, κατεβαίνει κάτω. Φορούσε γυαλιά. Του λέει «Brille ab». Βγάζει τα γυαλιά. Του βαράει δύο χαστούκια. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Μόνο αυτές ήτανε.. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Λοιπόν, του λέει: «Δεν μου λες», του λέει. «Όταν σου απηύθυνα ήξερες ότι θα σου δώσω χαστούκια;» Του λέει «Το ‘ξερα». Του λέει «Γιατί τα έβγαλες; Τι έκανες;». «Δεν ξέρω», λέει, «Αφού μου είπατε, το έκανα.». «Εγώ», λέει «τον Βασίλη ήθελα που ήτανε επάνω. Καλά να πάθεις.» |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Αναφερθήκατε στο Physiksaal. Δηλαδή, το σχολείο είχε διαφορετικά εργαστήρια; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως. Είχε ένα αμφιθέατρο, το Physiksaal, όπου μπροστά έκανε…ο Siegmund ήταν ο καθηγητής…δεν ξέρω αν άλλες τάξεις είχαν άλλον… έκανε πειράματα και ό,τι ήθελε για τη Φυσική. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Οπότε από άποψη υλικών, ήσασταν αρκετά προχωρημένοι για την εποχή. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ας επιστρέψουμε ξανά, λοιπόν, για λίγο στους μαθητές. Υπήρχαν συζητήσεις ή φήμες για κάποιους μαθητές οι οποίοι είχαν έντονη πολιτική δράση; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. O πιο πολιτικοποιημένος ήμουν εγώ. Τώρα βεβαίως, είχαμε φιλίες… Στον πόλεμο πρέπει να ξέρετε υπήρχαν οι τρεις μεγάλοι: Ο Τσόρτσιλ, ο Στάλιν και ο Ρούσβελτ. Ήτανε οι τρεις μεγάλοι και τρεις συμμαθητές αποφασίσαμε ότι ήμασταν οι τρεις μεγάλοι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Και εσείς ποιος ήσασταν; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν λέγαμε ποιος, λέγαμε «είμαστε οι τρεις μεγάλοι». Ήμασταν και πολύ στενά φίλοι. Ο ένας πήγε στην Αμερική, έγινε σπουδαίος και τρανός αρχιτέκτονας. Πήρε μάλιστα και το γραφείο του Bauhaus στην Αμερική. Ο άλλος δεν είχε πολύ ευτυχισμένη καριέρα, και εγώ. Ως τρεις μεγάλοι δεν εννοούσαμε… δηλαδή όπως και οι τρεις μεγάλοι, έτσι και εμείς είμαστε σπουδαίοι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Εννοείται. Το βλέπουμε και αυτό στον ένα από τους τρεις μεγάλους. Και έπειτα να πούμε κάτι πολύ ιδιαίτερο για το σχολείο μας εκείνη την εποχή, ότι ήτανε μεικτό. Είχαμε αγόρια και κορίτσια μαζί. Πώς σας φαινόταν αυτό; Δηλαδή, ήταν πολύ πρωτοποριακό για την εποχή. Σας φαινόταν περίεργο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ένα διάστημα στην τελευταία τάξη, είχα πάει στο 8ο Γυμνάσιο και μου έκανε εντύπωση πώς φερόντουσαν τα αγόρια στα κορίτσια. Περπατάμε στο πεζοδρόμιο, έρχεται μια κοπέλα, γύρω-γύρω πηγαίναν και της λέγανε ό,τι θέλεις. Δεν είχανε μάθει τα παιδιά επαφές – δεν εννοώ σεξουαλικές και άλλες- αλλά ανθρώπινες επαφές με κορίτσια. Δηλαδή, τη διαφορά μας την είδα εγώ, όταν πήγα σε σχολείο αρρένων. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Όσον αφορά τους γονείς, υπήρχε κάποιος Σύλλογος Γονέων; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, Σύλλογος Γονέων δεν υπήρχε. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Και το ενδιαφέρον για την πρόοδο των παιδιών τους ήτανε έντονο, δηλαδή γινόντουσαν συναντήσεις, ενημερώσεις… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως, αυτό είναι φυσικό. Όλες οι μαμάδες και οι μπαμπάδες θέλουν να ξέρουν τι κάνει το παιδί τους. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Λογικό. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Κύριε Μαυρίδη, να ρωτήσω και εγώ κάτι; Είναι πολύ διάσημοι οι έρωτες μέσα στην Κατοχή. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Οι έρωτες… άκου λέει.. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Αληθεύει αυτό, ότι έγιναν μεγάλοι έρωτες; Θυμόσαστε κάποια ιστορία έτσι, θρυλική μέσα στο σχολείο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, δεν θυμάμαι θρυλική ιστορία μέσα στο σχολείο, αλλά… φαντάζομαι, όπως και σήμερα πάντοτε ήταν οι έρωτες. Τώρα, αφήστε τα προσωπικά μου, άλλη ιστορία…αλλά έβλεπα… διάφοροι, ας πούμε ο ένας των τριών μεγάλων παίρνει μια μέρα ένα χαρτάκι «όταν γυρίζει ο… (δεν θέλω να πω το μικρό του όνομα) το κεφάλι του πίσω να φοράει μαύρα γυαλιά», δηλαδή συνέχεια γυρνούσε και κοιτούσε μια κοπέλα. Μου το δείχνει…του λέω «θα απαντήσεις έτσι». Απάντησε έτσι. Κάποτε μαθαίνω ότι αυτό που έγραψε η κοπέλα της τα έγραψε μια άλλη και αυτό που τα έγραφε ο δικός μου του το έγραφα εγώ…(γέλιο).. μεταξύ μας. Λοιπόν…έρωτες υπήρχαν πάντοτε, αλίμονο. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Οι περισσότεροι καθηγητές της Σχολής ήταν Έλληνες ή Γερμανοί; |
| Aliki Portosalte: Waren die meisten Lehrer/innen an der Schule Griechen oder Deutsche? |
| Βασίλης Μαυρίδης: Οι περισσότεροι νομίζω ήτανε Γερμανοί. Δεν ξέρω (ακούγεται το κουδούνι της Σχολής) καταρχήν οι Έλληνες ήταν κατά βάση δύο, η Πούμπουρα και ο Μονογιός. Και οι δύο καταπληκτικοί. Τους αγαπούσαν πάρα πολύ. Ειδικά δε την Πούμπουρα, για να καταλάβετε τι καθηγήτρια ήταν, απ’ όταν έκλεισε η Γερμανική Σχολή πήγε στο Κολέγιο. Κάποτε αρρώστησε και πήγε στο νοσοκομείο και μαζεύτηκαν τότε οι κοπέλες που είχαν τελειώσει με αυτήν ως δασκάλα, μαζεύτηκαν και κανόνισαν ποια θα πηγαίνει κάθε μέρα δίπλα της στο νοσοκομείο, να μην την αφήνουν μόνη της. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ήταν φιλόλογος; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, ήταν, δηλαδή την αγαπούσαν και ο Μονογιός ήτανε πάρα πολύ καλός και τον αγαπούσαν. Εμένα μου έλεγε «Βασίλη, παιδί μου, εσύ δεν είσαι Ορθόδοξος, εσύ είσαι Διαμαρτυρόμενος…». |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Οπότε να φανταστούμε ότι είχατε μια πολύ στενή σχέση …παραδείγματος χάριν με … |
| Βασίλης Μαυρίδης: Με τους δασκάλους πάρα πολύ στενή σχέση. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Οι καθηγητές διατύπωναν ανοιχτά τις πολιτικές τους ιδέες στο μάθημα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. Αλίμονο, ήταν μια Γερμανική Σχολή, που δεν μας επέβαλλε τις ιδέες που επικρατούσαν στη Γερμανία. Αυτό δεν γινότανε σε μας, αλλά βεβαίως, δεν μπορούσαμε να πούμε… Ο αδερφός μου, όπως σας είπα πήγε αντάρτης. Εγώ ήμουν από δεκατριών (13) ετών σε αντιστασιακή οργάνωση. Λοιπόν… Δεν τα επέβαλλε αλλά, και δεν σε πίεζε, για να σου πουν τι είσαι, πώς είσαι. Αυτό ήτανε έτσι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Έμμεσα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Εγώ δεν ένιωσα ούτε έμμεσα αυτή την πίεση. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Άρα δεν υπήρχε κάποιος καθηγητής που να ήταν ενάντια στον εθνικοσοσιαλισμό και να το έλεγε ανοιχτά. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ας πούμε ο Lauter που ήρθε, και ήταν καθηγητής του αδερφού μου και ειδοποίησε, όταν πήγε αντάρτης, ειδοποίησε τον πατέρα μου, ότι ξέρουνε στη διοίκηση ότι πήγε αντάρτης. Και για αυτό να μην πάω εγώ ξανά στη Γερμανική Σχολή. Ήτανε, φαινότανε ότι δεν ήταν ναζιστής. Άλλωστε δεν θα το έκανε, αν ήταν ναζιστής. Υπήρχαν βεβαίως μέσα και καθηγητές που δεν ήταν ναζιστές. Αλλά δεν κάνανε ναζιστική προπαγάνδα. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Tο 1933-34 αναλαμβάνει τη γερμανική διοίκηση του σχολείου ο κύριος Alfred Romain. |
| Βασίλης Μαυρίδης: O Romain, ναι. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ο οποίος ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Αυτόν κανένας δεν τον έμαθε. Ξέραμε ότι διευθυντής ήταν ο Romain. Και υποδιευθυντής ήταν ο Kaspar. Εκείνος ήταν πολύ σκληρός. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Και ο Έλληνας διευθυντής; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Έλληνα, δεν ξέρω ποιος… Δε νομίζω ότι είχαν Έλληνα διευθυντή. Κατά βάση ήταν δύο καθηγητές. Ο Μονογιός και η Πούμπουρα. Για την Πούμπουρα σας είπα προηγουμένως που την είχα εγώ. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Κάποιος Δημητράτος; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δημητράτος, ναι. Αυτός υπήρχε επίσης. Αλλά αυτός ήταν στη Γερμανική Σχολή ή ήτανε στου Μακρή; Έκανε Θρησκευτικά. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Υπογράφει κάποια χαρτιά από αυτά που έχουμε βρει εδώ και κάνει και μαθήματα Νέων Ελληνικών. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν τον θυμάμαι. Θα υπήρξε, θα υπήρξε, αλλά εμένα δεν έτυχε να τον συναντήσω. Δε τον θυμάμαι τον Δημητράτο. Νομίζω ότι υπήρχε ένας Δημητράτος, αλλά… |
| (τον διακόπτουν, γελάνε) |
| Έλενα Κουμεντάκου: Λοιπόν για τον κύριο Δημητράτο, έχουμε υπογραφές του, έχουμε διόρθωση γραπτών. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τι έκανε; Τι μαθήματα έκανε; |
| Έλενα Κουμεντάκου: Νέα Ελληνικά και Αρχαία Ελληνικά. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τότε εγώ δεν τον είχα αυτόν, ούτε ο αδερφός μου τον είχε. Αλλά έχω ακούσει το όνομα, νομίζω ότι υπήρχε. Ναι. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Ποιοι ήτανε οι καθηγητές, πώς τους έλεγαν; Οι Έλληνες που ξέρατε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Οι Έλληνες που ξέρω εγώ, νομίζω, ήταν η Πούμπουρα και ο Μονογιός. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Η Πούμπουρα τι μάθημα έκανε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Αρχαία Ελληνικά, Ελληνικά και όλα αυτά που γινόντουσαν στην Ελληνική γλώσσα. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Και ο Μονογιός το ίδιο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Το ίδιο και ο Μονογιός. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Γνώριζαν πολύ καλά γερμανικά αυτοί οι καθηγητές; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ξέρανε γερμανικά. Η δε Πούμπουρα που την είχα εγώ δασκάλα, μου έλεγε: «Βασίλη παιδί μου. Εσύ δεν είσαι Ορθόδοξος, εσύ είσαι Διαμαρτυρόμενος.» |
| Έλενα Κουμεντάκου: Γιατί σας το έλεγε αυτό, γιατί μονίμως διαμαρτυρόσασταν; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Γιατί δεν μου άρεσε ό,τι μου λέει ο από πάνω να το δεχτώ. Πρέπει πια να το χτυπήσω, για να το δεχτώ. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Μπορούσατε να κάνετε τέτοιες συζητήσεις; Να υπάρχει αντίλογος; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Προσπαθούσα να κάνω, αλλά δεν είχα… Προσπαθούσα να κάνω, αλλά το ότι ήταν ένα γερμανικό σχολείο, το ναζιστικό, εγώ δεν το ένιωσα. Ξέρω ότι ο Ούσακοφ εξαφανίστηκε. Ένας… Δεν ήτανε στη δική μου τάξη, αλλά ένας Ούσακοφ εξαφανίστηκε ξαφνικά. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Δεν ξανάρθε σχολείο δηλαδή; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, μέσα στο σχολείο. Και μετά εξαφανίστηκε. Τι ήτανε αυτός, πως ήτανε; Εξαφανίστηκε. Δε θυμάμαι άλλες τέτοιες περιπτώσεις… Δηλαδή, σας είπα προηγουμένως… στις κοπέλες. Ότι ο αδερφός μου πήρε Abitur. … πιο μεγάλος από εμένα…. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Ποια χρονιά πήρε Abitur; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Το ‘43. Ναι, και μόλις πήρε το Abitur έφυγε αντάρτης. Και ήρθε καθηγητής του, στον πατέρα μου και του το είπε: «Το γερμανικό σχολειό ξέρει ότι ο γιος σας πήγε αντάρτης, για αυτό σας συμβουλεύω ο μικρότερος γιος σας να μην ξαναπάει στο γερμανικό σχολείο». |
| Έλενα Κουμεντάκου: Μάλιστα. Και για αυτό φύγατε. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Για αυτό έφυγα. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Και σε ποιο σχολείο πήγατε μετά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Στου Μακρή. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Ήτανε ιδιωτικό σχολείο. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Και αυτό που είπα στα κορίτσια για το γερμανικό σχολείο. Εκείνη τη χρονιά, τρεις πήγαμε στου Μακρή. Μόλις τελείωσε την πρώτη μέρα τα μαθήματα, χωρίς να συνεννοηθούμε βρεθήκαμε και οι τρεις στο γερμανικό σχολείο. Αυτό ήταν το σχολειό μας. |
| […] |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ποιες απαιτήσεις είχανε οι καθηγητές από τους μαθητές; Σε θέματα κυρίως συμπεριφοράς. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Φαντάζομαι ότι όλοι οι καθηγητές έχουν απαίτηση να είναι καλοί οι μαθητές τους. Να γράφουνε καλά, να μαθαίνουνε καλά τα μαθήματα και να μην κάνουν φασαρία. Φαντάζομαι ότι αυτό δεν θα έχει αλλάξει από τότε ως σήμερα. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Η αλήθεια είναι πως όχι. Δεν έχει αλλάξει καθόλου. Ας πάμε λίγο και στον τρόπο διδασκαλίας, μιας που έχουμε έρθει στο θέμα . |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Πώς ήταν διαμορφωμένη γενικά μια σχολική σας μέρα; Δηλαδή πόσες ώρες μάθημα είχατε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Πέντε ώρες, έξι ώρες, δε θυμάμαι ακριβώς. 8:00 και τελείωνες γύρω στη μία. Νομίζω. Αυτές ήταν συνήθως, πάντως πρωινές μόνο ήτανε. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Είχατε και μελέτη για το σπίτι; Δηλαδή, το σχολείο σας έβαζε δουλειά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως. Αλίμονο, δεν τα μαθαίναμε όλα εκεί πέρα. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Προφανώς όπως και τώρα σε όλα τα σχολεία υπήρχανε και αμελείς μαθητές… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βέβαια. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: …οι οποίοι δεν κάνανε τα μαθήματα τους. Υπήρχαν συνέπειες για αυτούς; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν ξέρω να υπήρχανε συνέπειες. Δηλαδή, τι εννοείτε συνέπειες; Η μόνη συνέπεια να ήταν κακός βαθμός και να του πούνε ότι δεν θα έρθεις ξανά σχολείο. Το ότι δεν θα έρθεις ξανά στο σχολείο, διότι είσαι κακός, δεν το έχω αντιμετωπίσει. Δεν το έχω δει ποτέ μου. Δεν ξέρω μπορούσε και να υπήρξε. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Πολύ ωραία. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Με τι δουλεύατε, υπήρχαν βιβλία, και εάν ναι από πού τα προμηθευόσασταν; |
| Βασίλης Μαυρίδης:Τα βιβλία τα προμηθευόμασταν…, δεν θυμάμαι ακριβώς, δηλαδή υπήρξαν βιβλία τα οποία μπορούσαμε να τα προμηθευτούμε, πού πηγαίναν οι γονείς μου, εγώ πήγαινα, και τα αγοράζαν και τα υπόλοιπα, δεν ξέρω, δεν θυμάμαι δηλαδή. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Θυμάστε αυτά τα βιβλία τι θέση κρατούσαν σε σχέση με τη δικτατορία Μεταξά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν υπήρξε… μία προπαγάνδα υπέρ της δικτατορίας. Δεν υπήρξε ποτέ στο σχολειό. |
| […] |
| Βασίλης Μαυρίδης: Λοιπόν, σας ακούω. |
| Αλεξάνδρα Δημητριάδη: Επειδή είπατε πριν για το μάθημα, για τους δασκάλους και τους κακούς μαθητές. Ήθελα να μάθω αν οι άριστοι μαθητές είχαν κάποιο βραβείο ή αν τους επιβράβευαν… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν ξέρω να δώσανε ποτέ βραβεία στη Γερμανική Σχολή. Αν έγινε κάποτε και δεν έπεσε στην αντίληψή μου. Δεν μπορώ να το αποκλείσω. Αλλά νομίζω πως δεν δίδανε. |
| Νίκος Βότσης: Εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω αν κάνατε γυμναστικές επιδείξεις και πόσο… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Λίγο πιο δυνατά παρακαλώ. |
| Νίκος Βότσης: Εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω αν κάνατε γυμναστικές επιδείξεις και πόσο δύσκολο ήταν το μάθημα της Γυμναστικής. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κοιτάξτε. Οι γυμναστικές επιδείξεις δεν υπήρχαν τότε. Λόγω Kατοχής. Δεν γινόντουσαν επιδείξεις σχολειών… τέτοια πράγματα δεν υπήρχανε. Βεβαίως δεν ήμουν και ποτέ… Κάναμε Γυμναστική. Ήμουνα και τόφαλος τότε. Μου άρεσαν και να τρώω και λοιπά. Μου άρεσαν όλα αυτά. Και δεν ήμουν ο καλύτερος στη γυμναστική, εκατό τοις εκατό. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Καμία άλλη απορία; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τα ξέρουν όλα τα παιδιά. Τι να ρωτήσουν; |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Θέλετε να ρωτήσετε εσείς τα παιδιά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Να ρωτήσω εγώ τα παιδιά. Μου έρχεται πολύ απότομο. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Σκεφτείτε το. |
| Βασίλης Μαυρίδης: (γελάει) |
| Αλεξάνδρα Δημητριάδη: Εγώ έχω μια ακόμα ερώτηση. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Λέγετε. |
| Αλεξάνδρα Δημητριάδη: Αλλά δεν έχει να κάνει με το μάθημα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Πέστε μου. |
| Αλεξάνδρα Δημητριάδη: Είναι εάν το γεγονός ότι ήσασταν σε αυτό το σχολείο, αν σας επηρέασε καθόλου στην πολιτική σας ιδεολογία, και μετά στο μέλλον σας, σε αυτά που πιστεύατε. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, όχι. Το σχολείο δεν με επηρέασε διόλου στην πολιτική μου ιδεολογία. Την ιδεολογία μου την είχα πάντοτε και πολύ έντονη, και σκεφτόμουνα, όπως είπα προηγουμένως στα κορίτσια. Μια φορά μάλιστα το ’38, όταν έγινε ο πόλεμος είχα ένα συμμαθητή Γερμανό, τον Wrede. Και του έβαλα στοίχημα ότι θα χάσει η Γερμανία. Δεν μου το πλήρωσε το στοίχημα. Λοιπόν. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Τέλεια. Ας συνεχίσουμε, λοιπόν, για τη θέση των μαθητών, για τις σχέσεις με τους καθηγητές. Λίγο παραπάνω. Ας έρθουμε για παράδειγμα στο μάθημα της Ιστορίας. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Κατά τη γνώμη σας, υπήρχε μέσω των καθηγητών παραπληροφόρηση; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ποτέ; |
| Βασίλης Μαυρίδης: (κάνει αποφατικές χειρονομίες) |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Τέλεια. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν ξέρω αν τυχόν κάναν στους Γερμανούς κάτι το ειδικό και αυτά δεν τα ξέρω… Για εμάς τους κανονικούς Έλληνες δεν υπήρχε παραπληροφόρηση. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Το μάθημα ήτανε κατά κύριο λόγο δασκαλοκεντρικό; Ή υπήρχαν συζητήσεις; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ανάλογα με τον καθηγητή αλλά κατά βάσην δυστυχώς ακόμα ήταν περισσότερο, έτσι από πάνω προς τα κάτω. Το μάθημα. Αλλά ανάλογα με τον καθηγητή. Η Πόυμπουρα δεν ήταν έτσι. Ο Μονογιός δεν ξέρω. Λοιπόν… |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Από άποψη βαρύτητας. Υπήρχαν κάποια μαθήματα που θεωρούνταν πιο σημαντικά από κάποια άλλα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Με ποια έννοια, εννοείτε ότι θεωρούνταν σημαντικά. Βαθμούς παίρναμε, δεν έλεγε… Εξαρτάται και από τον άνθρωπο. Τι τον ενδιαφέρει περισσότερο. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ναι, εννοώ για παράδειγμα αν δίνανε βάση στην Ιστορία ή… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. Η Ιστορία, βλέπετε εκείνη την εποχή… Δεν δίνανε πολύ μεγάλη βάση. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Δηλαδή θεωρούσαν ότι όλα τα μαθήματα είναι ίσα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, λίγο πολύ, ίσα. Ξέρω εγω, τώρα αν είχαμε και Ωδική με τον Böhme. Πάλι, και αυτό δεν ξέρω. Και τραγουδούσαμε. Σας ακούω, άλλη ερώτηση. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Τι τραγουδούσατε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Διάφορα γερμανικά τραγούδια. Αυτά, γερμανικά τραγούδια… |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Α.. γερμανικά… τέλεια. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι λαϊκά. Δεν ξέρω τι τραγουδάνε οι άνθρωποι στο σχολειό. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Παραδοσιακά. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι παραδοσιακά. Δεν ήσαν δημοτικά ελληνικά. Ήταν έτσι τραγουδάκια, λοιπά. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Για πείτε μας. Ποιο ήτανε το δικό σας αγαπημένο μάθημα…που χαιρόσασταν να μπαίνετε μέσα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Το δικό μου αγαπημένο μάθημα. Δηλαδή, εμένα η δασκάλα που αγαπούσα ήταν η Πούμπουρα. Και αυτό παίζει ένα πολύ μεγάλο ρόλο… Και Μαθηματικά ήμουνα καλός. Αν και δεν με ενδιέφεραν. Αν και με τον Siegmund τσακωνόμουν και μου έδινε και χαστούκια. Δε νομίζω ότι θα μπορούσα να πω κανένα άλλο. Τα Νέα Ελληνικά… η Πούμπουρα μας πήγαινε και θέατρο και το υπόλοιπο, όλα αυτά μέσα στο πλαίσιο των Νέων Ελληνικών. Αυτά μου αρέσανε, αλλά δεν μπορώ να πω ότι αυτό το μάθημα, εμένα ειδικά με ενδιέφερε. Με ενδιέφεραν χίλια δυο πράγματα που τραβούσαν στο μυαλό μου. Γιατί μην ξεχνάτε, ήταν εποχή, που σας είπα έχω δει, μπροστά μου, να περπατάει άνθρωπος που να τρεκλίζει και να πέφτει κάτω από την πείνα. Έχω δει το πρωί από το μπαλκόνι μου πολύ νωρίς, να περνάει αυτοκίνητο και να παίρνει τα πτώματα που είναι κάτω. Λοιπόν, αυτά σε αναγκάζουν να σκεφτείς πολλά πράγματα. Δεν μπορείς να περάσεις και να πεις ότι δεν τα είδα. Αλλά ήταν γεμάτο το μυαλό μου από όλα αυτά, που με ενδιέφεραν. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Αναφέρατε ότι σας πήγαιναν σε θεατρικά έργα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, πήγα είδα Φάουστ, ήταν με την Πούμπουρα. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Δηλαδή γινόντουσαν εκδρομές; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, δεν γινόντουσαν εκδρομές. Αυτή, μόνο με την τάξη της. Δηλαδή, ήταν προσωπικό, δικό της. Αυτή με την τάξη της αποφάσισε και είπε «Πάμε». Και μάλιστα ήτανε ένας, ο Κωστής ο Δρακόπουλος που έλεγε «κυ…κυρία». Αυτός τότε τσέβδιζε. Αργότερα έγινε μεγάλος και τρανός και δεν τσέβδιζε. «Να φέρω και τον ξάδερφό μου μαζί;». Ερχόταν και ο ξάδερφος. Ο Αντώνης ο Δροσόπουλος. |
| Κατερίνα Ευαγγελάκου: Τότε τραγουδούσε και η Μαρία Κάλλας στην Αθήνα. Μήπως την είχατε ακούσει; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. Τότε δεν την άκουσα την Μαρία Κάλλας. Όχι. Δεν ξέρω αν τραγουδούσε δημόσια τότε η Μαρία Κάλλας. Δεν ξέρω. Εγώ στη Λυρική πήγαινα κάθε Κυριακή προσωπικά. Κάθε Κυριακή πήγαινα στη Λυρική. Αλλά τη Μαρία Κάλλας δεν θυμάμαι. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ας γυρίσουμε πάλι στο θέμα των μαθημάτων. Στο τέλος της χρονιάς δίνατε εξετάσεις; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν θυμάμαι τέτοιο πράγμα να κάνω. Στο τέλος της χρονιάς εξετάσεις. Δε θυμάμαι, δηλαδή, να κάθομαι να διαβάζω για τις εξετάσεις. Όχι δεν τις δίναμε. Εγώ δεν το έκανα πάντως. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ούτε προφορικά ούτε γραπτά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, θα μου είχε μείνει στη μνήμη μου. Είμαι 91 ετών και πολλά τα ξεχνάω. Θα μου είχε μείνει στη μνήμη μου, τώρα να κάτσουμε να διαβάζουμε αυτά, ας πούμε. Δεν το είχα αυτό. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Ποια πιστεύετε ότι ήταν τα κριτήρια των καθηγητών στα μαθήματα; Ήταν, όπως σήμερα που βαθμολογούμαστε για τον προφορικό λόγο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κανονικά έτσι θα ήταν. Δεν ξέρω πώς είναι σήμερα. Αλλά δε νομίζω ότι είδα. Ας πούμε ο Siegmund που μου έδινε χαστούκια. Μου έβαζε 18, 19. Αλλά μπορεί να μου έβαζε και 8, 9. Δεν ξέρω. Μπορεί να μη θυμάμαι τότε πόσο ήτανε. Αλλά μου έβαζε σχεδόν άριστα πάντοτε. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Θα θέλαμε τώρα να συζητήσουμε για τη Γερμανική Σχολή Αθηνών σε σχέση με την πραγματικότητα της εποχής. Πιστεύω ότι έχετε πολλά να μας πείτε εδώ. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι δεν ξέρω… για τη Γερμανική Σχολή σε σχέση με την εποχή. Εγώ, ούτε από τους Γερμανούς δασκάλους, ούτε από τους Έλληνες άκουσα καμία νύξη για την εποχή. Αυτό έτσι…. εγώ, πήγα στην Αντίσταση, όταν πήγαινα ακόμα στη Γερμανική Σχολή. Και ο αδερφός μου, μόλις τελείωσε το Abitur πήγε αντάρτης. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Όταν πήγατε στην Αντίσταση ήσασταν συγχρόνως και στη Γερμανική; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Εμ… |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Αυτό, το γεγονός ότι πηγαίνατε και στη Γερμανική, ήταν αρνητικό για σας; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, δεν ήτανε κάτι, προς Θεού. Κανείς δεν μου είπε δεν ντρέπεσαι, επειδή πας στη Γερμανική. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Η δικτατορία Μεταξά ξέρουμε ότι επηρέασε πολύ και την εκπαίδευση. Επειδή δημιουργήθηκε και η ΕΟΝ. Αυτό με την ΕΟΝ, πως λειτούργησε στο σχολείο; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κοιτάξτε, όταν πήγα στο σχολείο με ΕΟΝ δεν είχαμε σχέση. Με ΕΟΝ είχα πάει μια φορά σε παρέλαση …ουυυ και μας έπιασε βροχή και λοιπά. Εμάς, αυτή δεν μας επηρέασε στη Γερμανική Σχολή, η ΕΟΝ. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Επίσης γνωρίζουμε εκείνη την εποχή (ότι) υπήρχε το φαινόμενο της τυφλής υποταγής στον αρχηγό. Υπήρχε τέτοιο κλίμα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι. Δεν υπήρχε. Της τυφλής υποταγής στον αρχηγό; Δεν υπήρχε. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ο Χίτλερ πως παρουσιαζόταν στο σχολείο, πριν από την έναρξη του πολέμου; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν κατάλαβα; |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ο Χίτλερ πώς παρουσιαζόταν στους μαθητές; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Σε μένα δεν παρουσιάστηκε ποτέ ο Χίτλερ πως ήτανε. Μάλιστα, οι Γερμανοί… ξέρω δύο περιπτώσεις, που οι Γερμανοί βρήκαν στον κάλαθο αχρήστων ένα γουρούνι που το ανοίγεις και βγαίνει ο Χίτλερ. Και μία άλλη…δεν θυμάμαι τι ήταν. Με το μουστάκι. Πάλι το ίδιο. Αλλά δεν είδα…φαντάζομαι οι Γερμανοί καθηγητές να προσπάθησαν να βρουν ποιος είναι, πώς έγινε και τι έγινε. Αλλά δεν ήταν κάτι εμφανές. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Τον Μάρτη του ‘43 υπήρχε μια πολύ μεγάλη κινητοποίηση, απεργία που έγινε… |
| Βασίλης Μαυρίδης:…των μαθητών. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Και υπήρχαν και σαράντα πέντε (45) μαθητές από τη Γερμανική Σχολή. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι, εγώ βεβαίως έλειψα και όσους μπορούσα μαζί τούς έπεισα να φύγουμε. Να μην πάνε. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Μετά υπήρχε… (διακόπτεται), ούτε αναζήτηση. Ούτε υπήρχε… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, καμία. Ούτε να μας ρωτήσουνε γιατί, ούτε τίποτα. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Θυμάστε τι έγινε σε εκείνη την πορεία; Θέλετε να μας μιλήσετε για την πορεία, για την κινητοποίηση των μαθητών; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Εγώ δεν είχα πάει στην πορεία. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Επίσης, τώρα που ρωτήσαμε για την πορεία. Γνωρίζουμε ότι την περίοδο 40-41 η σχολική χρονιά διήρκησε μόνο τρεις ημέρες, ενώ το επόμενο 41-42 μόνο είκοσι μέρες. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ποιο πράγμα; |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Η σχολική χρονιά. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν το θυμάμαι αυτό. Μπορεί. Αυτά δεν τα θυμάμαι. Ακολουθούσαμε εμείς ό,τι λέει το υπουργείο φαντάζομαι. Δεν ξέρω. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Αναφερθήκαμε, πριν στη Γερμανική Σχολή Αθηνών ως ένα αστικό σχολείο…με (οικογένειες που είχαν) μία, κάποια, οικονομική κατάσταση. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως. Εκεί πλήρωνες δίδακτρα. Και την εποχή που οι άνθρωποι πέθαιναν από πείνα, πιθανόν ο άλλος που δεν πέθαινε από πείνα, δεν ξέρω αν είχε λεφτά να το στείλει το παιδί του στη Γερμανική Σχολή. Αυτό είναι δεδομένο. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Το σχολείο, δηλαδή, ζητούσε ακόμα και τότε να καταθέτουν οι γονείς δίδακτρα… |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ναι. Ναι. Υπήρχαν δίδακτρα. Που έπρεπε να πληρώσουν οι γονείς. Δηλαδή, εγώ δε θυμάμαι ποτέ. Δε θυμάμαι να είπανε ποτέ οι Γερμανοί. Τέλος πάντων, αυτά τα έκανε πάντα ο πατέρας μου και η μητέρα μου… τα πληρώνανε. Αλλά εμένα δεν μου έτυχε ποτέ να μου πούνε ξέρεις εκεί πέρα πάνε…Δεν ξέρω. Δηλαδή, από τη δικιά μου εντύπωση που φεύγω σήμερα είναι αυτή. Ότι πληρώνανε. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Αν γυρνούσατε στο παρελθόν, θα επιλέγατε πάλι τη Γερμανική Σχολή Αθηνών, για να φοιτήσετε; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ξέρετε, συνήθως δεν επιλέγει το παιδί σε ποια σχολή θα πάει. Αυτό είναι η πραγματικότητα. Αλλά εγώ δεν θα αρνιόμουν. Τα χρόνια μου, τα μαθητικά για εκείνη την εποχή, τα ένιωθα. Για να καταλάβετε σας είπα με ποιους λόγους έφυγα από τη Γερμανική Σχολή το ‘43. Και άλλα δύο παιδιά για άλλους λόγους. Βρεθήκαμε στο ίδιο σχολειό. Όταν την πρώτη μέρα τελείωσε, η σχολική μέρα, χωρίς να έχουμε συνεννοηθεί και οι τρεις βρεθήκαμε στη Γερμανική Σχολή. Γιατί νιώθαμε ότι αυτό είναι το σχολείο μας. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Κατά τη γνώμη σας ποιο είναι το πιο σημαντικό εφόδιο που σας προσέφερε η Γερμανική Σχολή; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ξέρετε πολλά από αυτά είναι και τα χρόνια σου. Είναι αυτά που έζησες εκεί, από το πολύ απόλυτο αργότερα. Αλλά αυτό μου φαίνεται ότι είναι σε κάθε σχολειό. Εξαρτάται το δάσκαλο. Αυτό που μας προσέφερε εμάς η Πούμπουρα που την είχαμε δασκάλα, βεβαίως ήταν πολύ μεγάλο. Σας λέω μας πήγε, στο Φάουστ, τον είδα με την Πούμπουρα. Και όχι μόνο. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Ενημερώνεστε σήμερα για τα νέα του σχολείου μας; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι… και με ποια έννοια; Θα ήθελα να μάθω τα νέα του σχολείου. Ποια είναι; |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Δηλαδή, τις εκδηλώσεις που οργανώνουμε πράγματα που μπορεί να αλλάζουν σε σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Όχι, δεν ασχολούμαι ειδικά με τα εκπαιδευτικά συστήματα… να πω της Γερμανικής ή του Κολεγίου ή οποιοδήποτε άλλο είναι το καλύτερο. Δεν έχω κατά βάση ενημερωθεί, για να δω, να μελετήσω μέσα μου το σύστημα αυτό. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Θέλετε να κρατάτε μια επαφή με το σχολείο ή δεν σας ενδιαφέρει; Γιατί παραδείγματος χάρη σήμερα μας κάνατε μεγάλη τιμή που παρευρεθήκατε. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ποια τιμή βρε παιδάκι μου! Άστα αυτά τώρα. Η τιμή δεν έχει και χαρά σε όποιον την έχει. Λοιπόν. Εγώ βεβαίως… η Γερμανική Σχολή είναι ένα κομμάτι της παιδικής μου ζωής που είναι τα χρόνια εκείνα πολύ βασικά για τον άνθρωπο. Είναι ένα κομμάτι της ζωής μου. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Από τη δική μας πλευρά έχουμε τελειώσει αλλά πολλοί συμμαθητές μας έχουν κάποιες ερωτήσεις για εσάς. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως, ό,τι θέλουν. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Μπορείτε να δώσετε ένα μήνυμα στους νέους της εποχής μας; Με την εμπειρία των χρόνων σας… όχι κατ’ ανάγκη μόνο στα παιδιά της Γερμανικής Σχολής.. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Στους νέους της εποχής μας…να στείλω ένα μήνυμα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Τι να στείλω ένα μήνυμα… |
| Έλενα Κουμεντάκου: Κάτι να τους πείτε. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δηλαδή, αυτός θα είναι ο εαυτός σου. Θα πω τον εαυτό μου. Δηλαδή, πρώτον μη δέχεσαι ότι σου λένε, χωρίς να το μελετήσεις. Να το σκεφτείς και να το μελετήσεις. Και δεύτερον, μην περπατάς τυφλά στη ζωή σου. Να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Ευχαριστούμε πάρα πολύ. |
| Χειροκροτήματα |
| Αγγελική- Μαρία Καραγιάννη: Την εποχή που ήσασταν μαθητής, οι νέοι αγωνίζονται για την ελευθερία. Ποια πιστεύετε ότι είναι η αξία, για την οποία σήμερα πρέπει να αγωνίζονται οι νέοι; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Αυτό δεν έπαψε ποτέ να είναι μια αξία βασική. Προς Θεού. |
| Ηλέκτρα Μαυρίδη: Θεωρείτε ότι τώρα στις μέρες μας, οι νέοι, δηλαδή εμείς, έχουμε απόλυτη ελευθερία; Ότι π.χ. δεν υπάρχει κάτι που να μας πιέζει και να μας κλείνει σε μια γυάλα; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κοιτάξτε, μπορεί οι πιέσεις να είναι λιγότερες, αλλά εκεί είναι μεγαλύτερες οι ευθύνες, εσάς είτε οποιουδήποτε να δει τι θα κάνει, εφόσον σου δίνω ελευθερία. Η ελευθερία δεν είναι εύκολο πράγμα, η ελευθερία έχει και πολλές υποχρεώσεις και κυρίως για το άτομο. Εγώ αποφασίζω μόνος μου τι θα κάνω στη ζωή μου. Όχι να μου καθορίσει ο άλλος. Η να λέω «αχ δεν με νοιάζει». Αυτά είναι γενικότερα και όχι της εποχής μας. Πάντοτε οι άνθρωποι είχαν αυτά τα πράγματα και είναι πολύ εύκολο για τον καθένα, να λέει ότι «ξέρεις, έτσι το κάνουν οι άλλοι και έτσι κάνω και εγώ». Αλλά να κάτσεις και να το σκέφτεσαι αυτό το πράγμα αυτό που κάνουν οι άλλοι και εσύ. Δηλαδή, εγώ σου λέω, αυτό που μου είπε η Πούμπουρα ότι είμαι Προτεστάντης. Δηλαδή, διαμαρτύρομαι, δεν δέχομαι αυτά που μου λένε, έτσι εύκολα, δεν περνάς από το μυαλό μου. |
| […] |
| Αλεξάνδρα Ευθυμίου: Το γεγονός ότι πηγαίνατε στη Γερμανική Σχολή, επηρέασε κάποιες εξωσχολικές σας σχέσεις ή δραστηριότητες; |
| Βασίλης Μαυρίδης: ‚Οχι. |
| Αλεξάνδρα Ευθυμίου: Δεν αντιμετωπίσατε ποτέ προβλήματα… με φίλους σας; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ας πούμε, πάντα οι συμμαθητές σου τους άλλους, σε επηρεάζουν. Ήταν λίγο διαφορετικό το περιβάλλον. Επειδή ήταν Γερμανική Σχολή. Το πολύ πολύ ότι έμαθα γερμανικά και μπόρεσα και έκανα το διδακτορικό μου στη Γερμανία. Αν δεν ήξερα γερμανικά, δεν θα πήγαινα, δεν θα μπορούσα να κάνω το διδακτορικό μου στη Γερμανία. |
| […] |
| Έλενα Κουμεντάκου: Έχετε σήμερα φίλους Γερμανούς, έχετε διατηρήσει σχέσεις; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Βεβαίως. Εγώ έχω μια δεύτερη ζωή στη Γερμανία. Έξω από τις σπουδές μου. Που τότε και πάλι για άλλους λόγους είχα πάρα πολλούς φίλους στη Γερμανία. Εγώ στις 28 Οκτωβρίου του ‘67 μου λένε σε πιάνουνε. Και έφυγα με το τελευταίο αεροπλάνο. Το βράδυ ήρθαν τρεις στο σπίτι μου και ένας στη μάνα μου, για να με πιάσουν. Αλλά βεβαίως εγώ είχα φύγει. Άλλη ιστορία. Και όλη αυτή τη χρονιά. Έχω κάνει..μου έχουν πάρει και συνέντευξη. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Τα έχουμε διαβάσει και στη Deutsche Welle, που έχετε δώσει συνέντευξη. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Ήμουνα και στη Deutsche Welle. αλλά αυτό είναι το δευτερεύον. Εγώ έκανα το ελληνικό λόμπι και για αυτό έχω δώσει και συνέντευξη στο Αρχείο Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. Ολόκληρες 67 σελίδες. Αν θέλετε σας τις δείχνω να τις διαβάσετε να περάσετε το βράδυ σας. Αλλά αυτό είναι η δεύτερη ζωή μου στη Γερμανία και τρίτον βεβαίως, γνώρισα τη γυναίκα μου στις σπουδές μου που έκανα. Και έχουμε παντρευτεί. Και αυτή με υπομένει τόσα χρόνια. |
| Αγγελική- Μαρία Καραγιάννη: Πότε διαμορφώσατε πλήρως την πολιτική σας γνώμη; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Την πολιτική μου γνώμη; Γιατί απ‘ όλα; Εγώ την λέω ευχαρίστως και ανοιχτά. Και ό,τι θέλεις. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Πότε τη διαμορφώσατε; Σε ποια ηλικία; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Αυτά ξεκίνησα από τα παιδικά μου χρόνια. Όταν βλέπεις μπροστά σου τον άνθρωπο και πεθαίνει, αναγκάζεσαι και σκέπτεσαι. Πώς πέθανε; Γιατί πέθανε αυτός; Πώς είναι; Τι πρέπει να κάνει; Από εκεί πάει η σκέψη σου, πώς πρέπει να είναι το κράτος, πώς πρέπει να είναι οι άλλοι; Πώς πρέπει να βοηθήσουμε; Όλα αυτά. Εμένα από μικρός όλα αυτά με βασάνιζαν. Δε σταμάτησαν να με βασανίζουν. Να σας πω τι έκανα από…ευχαρίστως να σας πω. Αλλά είναι πολύ μεγάλη ιστορία, θα σας πάρω άλλες τρεις (3) ώρες. |
| Έλενα Κουμεντάκου: Μήπως τώρα, μετά από τόση ώρα, σκεφτήκατε… θέλετε να ρωτήσετε κάτι τα παιδιά; Σας αφήσαμε λίγο χρόνο. |
| Βασίλης Μαυρίδης:Βεβαίως. Θέλω να ξέρω αν και ποιοι από εσάς ενδιαφέρονται πραγματικά για την πολιτική. Για το τι γίνεται στον κόσμο. Όχι μόνο για την πολιτική συγκεκριμένα, ποιος και τι. Αλλά τι γίνεται ο κόσμος. Πώς είναι, τι γίνεται, ενυπάρχει; Υπάρχουν τέτοιες σκέψεις μέσα σας; |
| (Όλοι μαζί): Ναι σίγουρα. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Η μία βλέπω ετοιμάζεται και φεύγει. |
| (Όλοι μαζί): Έρχεται από δω για να μιλήσει. |
| Αλίκη Πορτοσάλτε: Εμένα προσωπικά με ενδιαφέρουν πιο πολύ οι πολιτικές ιδεολογίες, γιατί δεν μαθαίνουμε πραγματικά τι υποστηρίζει η μία πλευρά και τι υποστηρίζει η άλλη. Και καταλήγουμε να πρέπει να ψηφίσουμε χωρίς να ξέρουμε πραγματικά. |
| Βασίλης Μαυρίδης: Αυτό καταρχήν είναι δικό σας σφάλμα που δεν μάθατε τι θέλετε, γιατί νομίζετε ότι είναι σωστό. Δεν είναι ο ένας λέει, ο άλλος λέει, δεν πάει να λέει ο καθένας ό,τι θέλει. Εσύ πρέπει να σκεφτείς μόνος σου, τι είναι. Αλίμονο αν πρέπει να περιμένουμε να λέει ο καθένας ό,τι θέλει. Λοιπόν, για αυτά μπορώ να σας πω πάρα πολλά… Εσένα σε βλέπω πολύ διστακτικό…λέγε μου. |
| Λούης Μπίτζιος: Έχω μια ερώτηση όσον αφορά στις φιλίες σας στη Γερμανική Σχολή. Οι ιδεολογικές συγκρούσεις, επηρέαζαν καθόλου την επιλογή των φίλων μετά από κάποιο καιρό; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Κοιτάξτε παιδιά μου. Τότε ήταν ο πόλεμος. Τότε είχαμε την Κατοχή. Πάρα πολύ μεγάλες ιδεολογικές συγκρούσεις. Βεβαίως είχαμε και μεγάλες ιδεολογικές συγκρούσεις, γιατί ξαφνικά έγινε το ΕΑΜικό κίνημα και οι κομμουνιστές. Ενώ ξαφνικά είχαν 3%, πήραν όλη την Ελλάδα στα χέρια τους. Αυτά βεβαίως πάρα πολύ, σε όλους μας, ήταν η ζωή μας. Ζω κατά τύχη … δυο φορές. Μια φορά έγραφα στους τοίχους. Τότε γράφαμε στους τοίχους, και με πυροβόλησε νομίζω ήταν Ιταλός. Το έσκασα. Γύρισα στο σπίτι μου γεμάτος μπογιές, και έγραφα…Καλά για αυτό θα μπορούσα να πω και αστεία διάφορα. Όταν γράφεις στους τοίχους, έχεις ένα καρδάρι(;) και κάποτε τελειώνει. Τι θα κάνεις; Όταν δεν έχεις άλλο; Παίρναμε περισσότερο μπογιά και κατουρούσαμε μέσα. Και έτσι μπορούσαμε να συνεχίσουμε να γράφουμε. Λοιπόν αυτό καλά, ήταν το αστείο. Αλλά σου λέω, εμένα με πυροβόλησαν. Ιταλός ήταν; Γερμανός; Μάλλον Ιταλός ήταν. Και εξαφανίστηκε και έφυγε. Μετά με πιάσανε οι ΕΛΑΣίτες. Με πήγαν στην πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ, στου Γκύζη. Από εκεί και πέρα πως την γλίτωσα είναι άλλη ιστορία. Από εκεί μπορώ να σου πω πολλά άλλα πράγματα, που στη ζωή μου τα έχω δει, τα έχω ζήσει και τα έχω μελετήσει και με έχουν φάει από μέσα. Ή να σας πω τι έκανα επί Χούντας στη Γερμανία, μου είπαν σε πιάνουμε, έφυγα με το τελευταίο αεροπλάνο, ήρθαν το βράδυ να με πιάσουνε, δεν με βρήκαν… και έχω δώσει στο ΑΣΚΙ 67 σελίδες συνέντευξη γι’ αυτό. |
| […] |
| Αλεξάνδρα Δημητριάδη: Απ’ ότι μας είπατε η κατάσταση στην Ελλάδα σας επηρέασε προσωπικά, όπως είπατε με τους ανθρώπους που πέθαιναν μπροστά σας και εσείς ρωτούσατε τον εαυτό σας και ψάχνατε να βρείτε για ποιον λόγο. Βλέπατε και τους συμμαθητές σας να επηρεάζονται απ’ ότι συνέβαινε τριγύρω τους, από την κατάσταση της πείνας, από όλα αυτά; |
| Βασίλης Μαυρίδης: Δεν είδα πολλούς. |
Lebenslauf
Wäre er nicht gezwungen worden, die Schule zu verlassen, hätte er diese 1946 absolviert.
Vassilis Mavridis wurde 1928 in Thessaloniki geboren und ging wie sein Bruder Damianos auf die Deutsche Schule, bis er 1943 aufgrund des Krieges gezwungen war, den Schulbesuch zu unterbrechen.
Er studierte...
Er studierte an der Rechtswissenschaftlichen Fakultät der Universität Athen und schloss sein Studium mit einer Promotion an der Universität zu Köln ab.
Während der deutschen Besatzung ...
Während der deutschen Besatzung organisierte er sich in den Widerstandsgruppen EK und ESAS und wurde nach der Befreiung Mitglied im Weltbund der Demokratischen Jugend (WBDJ), im Sozialistischen Club und in der Sozialistischen Bewegung für die Vereinigten Staaten von Europa.
1958 nahm er in Athen ...
1958 nahm er in Athen seine Tätigkeit als Rechtsanwalt auf.
Zusammen mit Spyros Nikolaou...
Unmittelbar nach Errichtung der Obristendiktatur gründete er zusammen mit Spyros Nikolaou die Demokratische Nationale Widerstandsbewegung DEKA.
Zur gleichen Zeit ...
Zur gleichen Zeit gab er in Deutschland das monatliche Blatt „Griechische Dokumente und Informationen“ heraus.
Nach dem Fall der Diktatur ...
Nach dem Fall der Diktatur war er Presseberater der Griechischen Botschaft in Bonn.
Mit seiner Rückkehr nach Athen...
Mit seiner Rückkehr nach Athen nahm er seine Anwaltstätigkeit wieder auf. Politisch war er Mitglied der Sozialdemokratischen Partei KODISO und anschließend der Zentrumsunion.
Er war Berater...
Er war Berater des Generalsekretariats für die Presse und des Ministeriums für Koordination.
Zusammenfassung
- Sozialistische Bewegung der Jugend, Sozialistischer Verband der Jugend (1958-1959).
- Belege der Widerstandsorganisationen im Ausland: PAK – Zentrumsunion (1967-1973)
- Korrespondenz A. Papandreou – V. Mavridis
- Belege aus dem Betrieb der Deutschen Welle (1967-1972)
- Belege von der Herausgabe der Zeitschrift „Griechische Dokumente“ (1967-1974)
- Texte von der Militärdiktatur: Rundschreiben und Ankündigungen der Ministerien und öffentlicher Träger, Texte über die Wirtschaft, den Tourismus, die Gewerkschaftsbewegung, Berichte der Regierung, finanzielle Vereinbarungen, Handelsregelungen
- Artikel der europäischen Tagespresse über die Diktatur und den Widerstandskampf
- Sozialdemokratische Vereinigung (1967-1974)
- Socialist International (1969-1974)
- Korrespondenz zwischen Vassilis Mavridis und Konstantinos Mitsotakis, Antonis Drossopoulos, Faidonas Vegleris, Maria Karavia, Takis Lambrias, Argyris Kounadis, Fotis Spyropoulos, Giannis Siotis, Foivos Mavridis, Giorgos Mylonas, Stratis Someritis, Charalampos Protopappas, Richardos Someritis, u.a. (1967-1974)
- European Atlantic Action Committee on Greece, Bulletin (1970-1974)
- Club Griechischer Akademiker Deutschlands
- Europäisches Parlament: Informationsblatt, Ausstellungen, Vorträge, Korrespondenz
- Belege von Kongressen der sozialistischen Parteien Europas (1971, 1973)
- Belege von Kontakten mit deutschen Abgeordneten und Organisationen (1967-1968)
Griechenland Zeitung, Interview mit Vassilis Mavridis über seinen Widerstand gegen die Diktatur der Obristen (1967 - 1974)
Seite 8
Seite 9
Quelle: Griechenland Zeitung, Ausgabe Nr. 673, Mittwoch, 17. April 2019, Seite 8/9.
Galerie
Interview
02. V. Mavridis Interview
03. V. Mavridis Interview
04. V. Mavridis Interview
05. V. Mavridis Interview
06. V. Mavridis Interview
07. V. Mavridis Interview
08. V. Mavridis Interview
09. V. Mavridis Interview
10. V. Mavridis Interview
11. V. Mavridis Interview
12. V. Mavridis Interview
13. V. Mavridis Interview
14. V. Mavridis Interview
15. V. Mavridis Interview
16. V. Mavridis Interview
17. V. Mavridis Interview
18. V. Mavridis Interview
19. V. Mavridis Interview
20. V. Mavridis Interview
21. V. Mavridis Interview
22. V. Mavridis Interview
23. V. Mavridis Interview
24. V. Mavridis Interview
Final Interview
Bildquelle: Fotoarchiv „DSA erinnert“.
